|  | 
 
| <P >一、关于近体诗的定义<p></p></P> & d2 _- N; R# ]7 g" n<P >古体诗:唐代以后指区别于近体诗的一种诗体。这种诗体形成于汉魏六朝,有四言、五言、六言、七言、杂言诸种形式,句数没有限制,各句的字数也可以不齐,平仄和用韵都比较自由。也叫古诗或古风。<p></p></P>
 3 a" f/ B& S' K. h<P >近体诗:唐代形成的律诗和绝句的通称(区别于古体诗),句数、字数和平仄、用韵等都有比较严格的规定。<p></p></P>2 `# ^( H+ l' P0 N0 \" Y
 <P >律诗:近体诗的一种,格律严密,故名。起源于南北朝,成熟于唐初。以八句为定格,分五言、七言两体,简称五律、七律。<p></p></P>' S0 U9 o/ ?- G& _9 h1 S
 <P >排律:律诗的一种,又叫长律。就律诗定格加以铺排延长,故名。每首至少十句,有多至两百句以上者。分五言<FONT face="Times New Roman">-</FONT>七言。除句数外,其他方面与律诗相同。<p></p></P>& w, N& ^8 Y; ^+ ~$ \+ z( M
 <P >绝句:也叫<FONT face="Times New Roman">“</FONT>截句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>、<FONT face="Times New Roman">“</FONT>断句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>。狭义的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>绝句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>指近体诗的一种,每首四句,分五言、七言两类。<p></p></P>
 1 J; J1 E$ u% X<P >广义的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>绝句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>包括<FONT face="Times New Roman">“</FONT>古绝<FONT face="Times New Roman">”</FONT>和<FONT face="Times New Roman">“</FONT>律绝<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,前者属于古体诗的范畴,后者属于近体诗的范畴。<p></p></P>$ _! w' K$ t6 M/ p5 L
 <P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
 & x' j" W& N! p6 g7 J<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
 3 C: Y0 d: t- Y  \, q<P >二、近体诗的押韵<p></p></P>3 u# r3 H" s2 ^, i5 d
 <P ><FONT face="Times New Roman">1</FONT>、押平声韵<p></p></P>
 # e/ @5 P/ m* C; A7 q<P ><FONT face="Times New Roman">2</FONT>、句尾押韵,偶句押韵,首句可押韵也可不押韵(首句最后一字如果押韵就为平声,不押韵就为仄声,三、五、七句最后一字为仄)。<p></p></P>2 K3 X% {. q, B: Y
 <P ><FONT face="Times New Roman">3</FONT>、一韵到底,不能换韵。<p></p></P>, C& z; b0 Y- h7 G/ V1 r
 <P ><FONT face="Times New Roman">4</FONT>、不出韵(这指的是“平水韵”,有兴趣的请参考王力《古代汉语》,第四册,附录二,“诗韵常用字表”,清代周兆基《佩文诗韵释要》。)<p></p></P>% Q  C# B& f& {
 <P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P># ~4 c( I, j: w4 L! z
 <P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
 F% M& W/ P& d<P >三、近体诗的对仗<p></p></P>
 1 W7 _2 Y+ S( ?- Z<P >七言律诗和五、七言排律,除首联、尾联以外,各联都要求对仗;五、七言绝句(律绝),可对可不对。<p></p></P>
 / F9 X" d7 i1 ~% K) Y- z, N<P >关于近体诗对仗问题,下面讨论几个较为特殊的情况。<p></p></P>
 8 B* f. p3 F, }! W9 K) A; e7 [<P >(一)流水对<p></p></P>
 # Y5 G$ ~3 ^! K/ i  j<P >又叫<FONT face="Times New Roman">“</FONT>串对<FONT face="Times New Roman">”——</FONT>上下联相串成对,表示承接、条件、因果等关系,。这种对仗顺势而下,有如流水,故名。例如:<p></p></P>
 / g& L& H+ t: @' Z. |9 m5 q  Z<P >欲穷千里目,更上一层楼。<p></p></P>5 z8 E5 `: _& z5 H; X: D  v
 <P >即从巴峡穿巫峡,便下襄阳向洛阳。<p></p></P>
 : Q& R& I& _  m; u, f8 D5 U2 x3 h3 \<P >(二)借对<p></p></P>
 ; Y; ^3 e# t: Q; W6 V+ ^+ L5 c& R<P ><FONT face="Times New Roman">1.</FONT>利用多义的现象构成对仗<FONT face="Times New Roman">——</FONT>多义之字,在句中用的本是甲义,但同时借用其乙义来与另一字相对。例如:<p></p></P>
 8 G) h6 ^; Z0 Z  ]/ N<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>( j/ m. l; M) }: o* a. U3 ~
 <P >酒中堪累月,身外即浮云。(杜审言《秋夜宴临津郑明府宅》)<p></p></P>+ m/ b' V% x9 Q
 <P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,从句义上看,应是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>年月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,这里又借用为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>日月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>云<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>* f% V, S8 ~4 M3 h. E! \6 R
 <P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
 2 P$ a! b7 j% t5 L8 h$ @<P >酒债寻常行处有,人生七十古来稀。(杜甫《曲江》)<p></p></P>
 " @6 e# V  E, ?) S<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>寻常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>通常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>之意,这里又借用<FONT face="Times New Roman">“</FONT>八尺为寻,倍寻为常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>之义,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>七十<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>1 ~& r2 b0 f5 X
 <P ><FONT face="Times New Roman">2.</FONT>借音构成对仗。例如:<p></p></P>
 ( G  o% X- l3 D+ W<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
 0 c! n/ `/ q3 T+ a" R: \. r# u<P >事直皇天在,归迟白发生。<FONT face="Times New Roman">( </FONT>刘长卿《新安奉送穆谕德》<FONT face="Times New Roman">)<p></p></FONT></P>' y2 r, t/ D( N7 K/ t
 <P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,用的是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇天<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,又借为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>黄<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>白<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>
 " B+ ?. M- I- [, J' Z! z! y<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
 2 I9 [3 E9 n' u' G- q; C! e<P >山入白楼沙苑暮,潮生沧海野塘春。(元稹《寄乐天》)<p></p></P>
 3 U1 c7 v- d2 V<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,用的是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧海<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,又借为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>苍<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>白<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<FONT face="Times New Roman"> <p></p></FONT></P>
 ; F0 \  ]8 O3 Z2 @* p  x3 Z<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
 | 
 |