|
<P >一、关于近体诗的定义<p></p></P>
, V) a- d9 ?& D! i3 D1 I( X<P >古体诗:唐代以后指区别于近体诗的一种诗体。这种诗体形成于汉魏六朝,有四言、五言、六言、七言、杂言诸种形式,句数没有限制,各句的字数也可以不齐,平仄和用韵都比较自由。也叫古诗或古风。<p></p></P>* D6 S8 a( T% t4 ~. W+ V& M
<P >近体诗:唐代形成的律诗和绝句的通称(区别于古体诗),句数、字数和平仄、用韵等都有比较严格的规定。<p></p></P>
& H4 b+ D# _, T<P >律诗:近体诗的一种,格律严密,故名。起源于南北朝,成熟于唐初。以八句为定格,分五言、七言两体,简称五律、七律。<p></p></P>
& k/ B* K$ p$ ?4 s% y6 K) k2 r8 I1 `<P >排律:律诗的一种,又叫长律。就律诗定格加以铺排延长,故名。每首至少十句,有多至两百句以上者。分五言<FONT face="Times New Roman">-</FONT>七言。除句数外,其他方面与律诗相同。<p></p></P>$ k! a" }% P; a4 D
<P >绝句:也叫<FONT face="Times New Roman">“</FONT>截句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>、<FONT face="Times New Roman">“</FONT>断句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>。狭义的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>绝句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>指近体诗的一种,每首四句,分五言、七言两类。<p></p></P>; p8 C9 P& N2 M; k9 I) W
<P >广义的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>绝句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>包括<FONT face="Times New Roman">“</FONT>古绝<FONT face="Times New Roman">”</FONT>和<FONT face="Times New Roman">“</FONT>律绝<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,前者属于古体诗的范畴,后者属于近体诗的范畴。<p></p></P>
0 X5 |0 M7 ?) U/ b<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
3 m6 B: m& t* `. Q% q<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
8 c6 Z4 J' w" A( r2 _<P >二、近体诗的押韵<p></p></P>
6 k0 {/ e) w1 {<P ><FONT face="Times New Roman">1</FONT>、押平声韵<p></p></P>
& V! }4 k1 i, o$ t- X<P ><FONT face="Times New Roman">2</FONT>、句尾押韵,偶句押韵,首句可押韵也可不押韵(首句最后一字如果押韵就为平声,不押韵就为仄声,三、五、七句最后一字为仄)。<p></p></P>
* X3 w: [) a+ @* v( W& i% \# G3 d<P ><FONT face="Times New Roman">3</FONT>、一韵到底,不能换韵。<p></p></P>* [$ t1 v* _. G% _) y! ?$ A, @
<P ><FONT face="Times New Roman">4</FONT>、不出韵(这指的是“平水韵”,有兴趣的请参考王力《古代汉语》,第四册,附录二,“诗韵常用字表”,清代周兆基《佩文诗韵释要》。)<p></p></P>
! v! Q3 C2 J, o& L+ J<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
2 Y9 R/ B1 o2 u7 n<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>" @: g! }$ A8 Z- [6 s
<P >三、近体诗的对仗<p></p></P>) e1 h) T* C: F/ T' [
<P >七言律诗和五、七言排律,除首联、尾联以外,各联都要求对仗;五、七言绝句(律绝),可对可不对。<p></p></P>- U! N0 g2 w/ e, k+ [& Z: d
<P >关于近体诗对仗问题,下面讨论几个较为特殊的情况。<p></p></P>
, I- D6 O/ H7 m<P >(一)流水对<p></p></P>" c3 e; u" o5 n z& a
<P >又叫<FONT face="Times New Roman">“</FONT>串对<FONT face="Times New Roman">”——</FONT>上下联相串成对,表示承接、条件、因果等关系,。这种对仗顺势而下,有如流水,故名。例如:<p></p></P>
( R- n4 o; m% U5 Y- \<P >欲穷千里目,更上一层楼。<p></p></P>
, h' o& o, g0 G<P >即从巴峡穿巫峡,便下襄阳向洛阳。<p></p></P>
, k4 Z; ~! w+ l7 U3 l- M. ?5 t<P >(二)借对<p></p></P>
7 N6 J! o! r6 R. K) v3 T, b<P ><FONT face="Times New Roman">1.</FONT>利用多义的现象构成对仗<FONT face="Times New Roman">——</FONT>多义之字,在句中用的本是甲义,但同时借用其乙义来与另一字相对。例如:<p></p></P>
9 u7 W7 p+ x) X3 h; Q<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>4 J& A8 R7 ^; L$ e8 D7 J
<P >酒中堪累月,身外即浮云。(杜审言《秋夜宴临津郑明府宅》)<p></p></P>1 O8 D6 U* a5 U4 h( R' c+ [# a9 ?
<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,从句义上看,应是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>年月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,这里又借用为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>日月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>云<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>
- r- a, J, D* p+ T- k<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>/ F E; k, V. ^ H- O8 S( G
<P >酒债寻常行处有,人生七十古来稀。(杜甫《曲江》)<p></p></P>9 h8 X9 b$ |' D& J. k8 y/ H
<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>寻常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>通常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>之意,这里又借用<FONT face="Times New Roman">“</FONT>八尺为寻,倍寻为常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>之义,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>七十<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>. e5 r: w! \8 w1 n
<P ><FONT face="Times New Roman">2.</FONT>借音构成对仗。例如:<p></p></P>( G& S/ R* ?7 H
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
0 n2 m' e5 b' s% z# f, K3 K7 P<P >事直皇天在,归迟白发生。<FONT face="Times New Roman">( </FONT>刘长卿《新安奉送穆谕德》<FONT face="Times New Roman">)<p></p></FONT></P>
/ }! b) @. Q2 P4 D<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,用的是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇天<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,又借为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>黄<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>白<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>
! Y4 ?4 ~) d2 l6 i( [<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>/ N& E2 ~. w8 b3 E3 J( l9 n6 _
<P >山入白楼沙苑暮,潮生沧海野塘春。(元稹《寄乐天》)<p></p></P>
. G! Q4 \% y- B5 h! r5 Q<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,用的是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧海<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,又借为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>苍<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>白<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<FONT face="Times New Roman"> <p></p></FONT></P>7 ^7 I1 n- s0 m& c' r
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P> |
|