|
<P >一、关于近体诗的定义<p></p></P>% F0 K3 y8 V" g( j8 v: w9 L
<P >古体诗:唐代以后指区别于近体诗的一种诗体。这种诗体形成于汉魏六朝,有四言、五言、六言、七言、杂言诸种形式,句数没有限制,各句的字数也可以不齐,平仄和用韵都比较自由。也叫古诗或古风。<p></p></P>- N$ U. l# S& e
<P >近体诗:唐代形成的律诗和绝句的通称(区别于古体诗),句数、字数和平仄、用韵等都有比较严格的规定。<p></p></P>
/ s8 u t' b1 m+ V! C l0 G<P >律诗:近体诗的一种,格律严密,故名。起源于南北朝,成熟于唐初。以八句为定格,分五言、七言两体,简称五律、七律。<p></p></P>5 y- l& J2 V! M$ m2 d) b: |5 j
<P >排律:律诗的一种,又叫长律。就律诗定格加以铺排延长,故名。每首至少十句,有多至两百句以上者。分五言<FONT face="Times New Roman">-</FONT>七言。除句数外,其他方面与律诗相同。<p></p></P>
+ w5 Z" _, b' Q; O! R<P >绝句:也叫<FONT face="Times New Roman">“</FONT>截句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>、<FONT face="Times New Roman">“</FONT>断句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>。狭义的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>绝句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>指近体诗的一种,每首四句,分五言、七言两类。<p></p></P>
1 P/ T6 H; N/ H2 w4 `<P >广义的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>绝句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>包括<FONT face="Times New Roman">“</FONT>古绝<FONT face="Times New Roman">”</FONT>和<FONT face="Times New Roman">“</FONT>律绝<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,前者属于古体诗的范畴,后者属于近体诗的范畴。<p></p></P>
5 Y9 K- ]8 K4 X D8 _" `3 Z<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>4 {! X) L, t i; d. b7 Y
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
4 g+ u6 w8 }+ o# @+ I/ _<P >二、近体诗的押韵<p></p></P>
# i5 N1 X/ T5 p$ l7 q4 }<P ><FONT face="Times New Roman">1</FONT>、押平声韵<p></p></P>( q0 r) [. L. `( H
<P ><FONT face="Times New Roman">2</FONT>、句尾押韵,偶句押韵,首句可押韵也可不押韵(首句最后一字如果押韵就为平声,不押韵就为仄声,三、五、七句最后一字为仄)。<p></p></P>9 b$ k% t1 j* ^% ?4 }
<P ><FONT face="Times New Roman">3</FONT>、一韵到底,不能换韵。<p></p></P>" `& w9 \3 E0 Y& \; g( ?: e0 ]1 S8 `
<P ><FONT face="Times New Roman">4</FONT>、不出韵(这指的是“平水韵”,有兴趣的请参考王力《古代汉语》,第四册,附录二,“诗韵常用字表”,清代周兆基《佩文诗韵释要》。)<p></p></P>; A. \: h$ X g# t
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
; B9 w# d; Z: v% m% g" R. B<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>7 ?" W+ m) A# L9 P4 |( m9 m
<P >三、近体诗的对仗<p></p></P>' @9 x5 v. K2 [7 f
<P >七言律诗和五、七言排律,除首联、尾联以外,各联都要求对仗;五、七言绝句(律绝),可对可不对。<p></p></P>) t s6 ]" B$ D' Q
<P >关于近体诗对仗问题,下面讨论几个较为特殊的情况。<p></p></P>
- ^7 [4 i6 F6 q1 t0 _. i/ i<P >(一)流水对<p></p></P>' J4 W0 C1 w; h( |- X' \4 X$ Y
<P >又叫<FONT face="Times New Roman">“</FONT>串对<FONT face="Times New Roman">”——</FONT>上下联相串成对,表示承接、条件、因果等关系,。这种对仗顺势而下,有如流水,故名。例如:<p></p></P>- P3 ] W8 B$ w9 Z! i9 ^
<P >欲穷千里目,更上一层楼。<p></p></P>
8 X* c+ o2 l( t<P >即从巴峡穿巫峡,便下襄阳向洛阳。<p></p></P>
6 Z% p8 X; r: p<P >(二)借对<p></p></P>( e3 i3 O h3 a% R+ e
<P ><FONT face="Times New Roman">1.</FONT>利用多义的现象构成对仗<FONT face="Times New Roman">——</FONT>多义之字,在句中用的本是甲义,但同时借用其乙义来与另一字相对。例如:<p></p></P>
+ {4 C0 s: d: i+ Y0 A6 @ |/ F0 W<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>) Y9 E6 \7 k- U0 ?- [
<P >酒中堪累月,身外即浮云。(杜审言《秋夜宴临津郑明府宅》)<p></p></P> E- s- {- O8 |4 w
<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,从句义上看,应是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>年月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,这里又借用为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>日月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>云<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>
- F. V. _9 l2 Q1 Q2 ^3 W2 a<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P># g' c2 V+ {) D2 d1 P
<P >酒债寻常行处有,人生七十古来稀。(杜甫《曲江》)<p></p></P>+ ]4 F0 l; I$ X7 l$ M0 m
<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>寻常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>通常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>之意,这里又借用<FONT face="Times New Roman">“</FONT>八尺为寻,倍寻为常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>之义,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>七十<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>0 [7 ]/ y, m. T I$ B# ]/ ^# U0 o
<P ><FONT face="Times New Roman">2.</FONT>借音构成对仗。例如:<p></p></P>
* m/ V2 r- p1 f4 u<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>& u; p8 G4 `0 C! |( Y% i4 S
<P >事直皇天在,归迟白发生。<FONT face="Times New Roman">( </FONT>刘长卿《新安奉送穆谕德》<FONT face="Times New Roman">)<p></p></FONT></P>- J) F0 S. o# x# D5 K
<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,用的是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇天<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,又借为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>黄<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>白<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>
3 j: M& }8 z8 e+ ?- w) t<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
$ \5 a9 F' K5 Q# x* O2 X<P >山入白楼沙苑暮,潮生沧海野塘春。(元稹《寄乐天》)<p></p></P>1 Q) q( f, G- e' r
<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,用的是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧海<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,又借为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>苍<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>白<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<FONT face="Times New Roman"> <p></p></FONT></P>
8 S' C7 @! z' p' x5 i y5 F<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P> |
|