|
|
<P >一、关于近体诗的定义<p></p></P>8 C) U ~0 M/ T/ o( A
<P >古体诗:唐代以后指区别于近体诗的一种诗体。这种诗体形成于汉魏六朝,有四言、五言、六言、七言、杂言诸种形式,句数没有限制,各句的字数也可以不齐,平仄和用韵都比较自由。也叫古诗或古风。<p></p></P>9 W& O% {3 d2 h* l
<P >近体诗:唐代形成的律诗和绝句的通称(区别于古体诗),句数、字数和平仄、用韵等都有比较严格的规定。<p></p></P>* f2 c" K4 } u. N `
<P >律诗:近体诗的一种,格律严密,故名。起源于南北朝,成熟于唐初。以八句为定格,分五言、七言两体,简称五律、七律。<p></p></P>% N% E( W4 @! n0 d, {
<P >排律:律诗的一种,又叫长律。就律诗定格加以铺排延长,故名。每首至少十句,有多至两百句以上者。分五言<FONT face="Times New Roman">-</FONT>七言。除句数外,其他方面与律诗相同。<p></p></P>; z4 j7 A9 x! L# l
<P >绝句:也叫<FONT face="Times New Roman">“</FONT>截句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>、<FONT face="Times New Roman">“</FONT>断句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>。狭义的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>绝句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>指近体诗的一种,每首四句,分五言、七言两类。<p></p></P>
, ?% X) i4 I+ U N% }<P >广义的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>绝句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>包括<FONT face="Times New Roman">“</FONT>古绝<FONT face="Times New Roman">”</FONT>和<FONT face="Times New Roman">“</FONT>律绝<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,前者属于古体诗的范畴,后者属于近体诗的范畴。<p></p></P>7 Q+ a$ @7 x5 z$ [( a$ t
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
& z( K9 O/ j9 |" @& Z" B<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
7 j! [6 d! [6 w A& W& `<P >二、近体诗的押韵<p></p></P>
. [. N# n5 ~8 M- F, _<P ><FONT face="Times New Roman">1</FONT>、押平声韵<p></p></P>
5 ~# {$ {" r' W' Z" c<P ><FONT face="Times New Roman">2</FONT>、句尾押韵,偶句押韵,首句可押韵也可不押韵(首句最后一字如果押韵就为平声,不押韵就为仄声,三、五、七句最后一字为仄)。<p></p></P>* I& B! c: O# w0 a( {* H' U
<P ><FONT face="Times New Roman">3</FONT>、一韵到底,不能换韵。<p></p></P>/ O' o/ |, B P4 i n
<P ><FONT face="Times New Roman">4</FONT>、不出韵(这指的是“平水韵”,有兴趣的请参考王力《古代汉语》,第四册,附录二,“诗韵常用字表”,清代周兆基《佩文诗韵释要》。)<p></p></P>1 L8 D+ c0 J& N# n# X7 D3 C
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>( @' G- B7 b* w* L7 o) w3 |
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
2 T9 J, f& ]" w% O# R<P >三、近体诗的对仗<p></p></P>
3 ~ R3 i+ N- K: y9 X# ~<P >七言律诗和五、七言排律,除首联、尾联以外,各联都要求对仗;五、七言绝句(律绝),可对可不对。<p></p></P>
% ?. A( d8 H5 ]% i. F<P >关于近体诗对仗问题,下面讨论几个较为特殊的情况。<p></p></P>- Z" I1 x b5 ?3 i9 O) ]. H
<P >(一)流水对<p></p></P>
V& ]7 u; j2 U! O$ P. N2 M9 _<P >又叫<FONT face="Times New Roman">“</FONT>串对<FONT face="Times New Roman">”——</FONT>上下联相串成对,表示承接、条件、因果等关系,。这种对仗顺势而下,有如流水,故名。例如:<p></p></P>2 m0 W5 [- B W4 y/ A3 B5 l% F
<P >欲穷千里目,更上一层楼。<p></p></P>
& ~: B5 R/ m2 ~6 T) [5 S) a& U<P >即从巴峡穿巫峡,便下襄阳向洛阳。<p></p></P>) E I4 _# ?* s# G% h/ h
<P >(二)借对<p></p></P>
! C) N3 T8 |+ o4 z: u<P ><FONT face="Times New Roman">1.</FONT>利用多义的现象构成对仗<FONT face="Times New Roman">——</FONT>多义之字,在句中用的本是甲义,但同时借用其乙义来与另一字相对。例如:<p></p></P>
3 J- t$ ^9 H$ D) P<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>8 i/ r! t# ~4 v8 E- |3 a q7 M' f
<P >酒中堪累月,身外即浮云。(杜审言《秋夜宴临津郑明府宅》)<p></p></P>' h3 P4 g, Q1 ^: I5 w! R/ t
<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,从句义上看,应是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>年月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,这里又借用为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>日月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>云<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>+ ^0 l6 h4 N1 [: K+ ]
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>9 t4 G$ |9 o# E. z
<P >酒债寻常行处有,人生七十古来稀。(杜甫《曲江》)<p></p></P> U% k4 ]2 i% Y8 y- \% N9 P F* X
<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>寻常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>通常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>之意,这里又借用<FONT face="Times New Roman">“</FONT>八尺为寻,倍寻为常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>之义,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>七十<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>+ {2 n% W7 x: c9 ~% x" `; ]
<P ><FONT face="Times New Roman">2.</FONT>借音构成对仗。例如:<p></p></P>
9 o: p) h7 U1 N9 @8 x<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
9 K: R* g, s+ a1 c<P >事直皇天在,归迟白发生。<FONT face="Times New Roman">( </FONT>刘长卿《新安奉送穆谕德》<FONT face="Times New Roman">)<p></p></FONT></P>' c$ R9 R" F, I% v( D. [, U) ]& N2 G
<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,用的是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇天<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,又借为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>黄<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>白<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>
8 H) f" k/ i8 ~. o* w<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
, q$ L* f9 X9 l<P >山入白楼沙苑暮,潮生沧海野塘春。(元稹《寄乐天》)<p></p></P>, `! @" |5 z; B; v& [! f; k
<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,用的是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧海<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,又借为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>苍<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>白<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<FONT face="Times New Roman"> <p></p></FONT></P>
& p+ A. M; G6 {<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P> |
|