|
<P >一、关于近体诗的定义<p></p></P>& b5 @' I4 }4 ?, c: A5 y
<P >古体诗:唐代以后指区别于近体诗的一种诗体。这种诗体形成于汉魏六朝,有四言、五言、六言、七言、杂言诸种形式,句数没有限制,各句的字数也可以不齐,平仄和用韵都比较自由。也叫古诗或古风。<p></p></P>
$ Z Q! e8 C( v% G. F9 _" k& O<P >近体诗:唐代形成的律诗和绝句的通称(区别于古体诗),句数、字数和平仄、用韵等都有比较严格的规定。<p></p></P>
# K5 k2 b7 a- r+ ]( Q$ V! Q<P >律诗:近体诗的一种,格律严密,故名。起源于南北朝,成熟于唐初。以八句为定格,分五言、七言两体,简称五律、七律。<p></p></P>
a t" A3 y& Q<P >排律:律诗的一种,又叫长律。就律诗定格加以铺排延长,故名。每首至少十句,有多至两百句以上者。分五言<FONT face="Times New Roman">-</FONT>七言。除句数外,其他方面与律诗相同。<p></p></P>
/ h: Y j7 e% e<P >绝句:也叫<FONT face="Times New Roman">“</FONT>截句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>、<FONT face="Times New Roman">“</FONT>断句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>。狭义的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>绝句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>指近体诗的一种,每首四句,分五言、七言两类。<p></p></P>
9 \, j" o6 D ~+ A5 G. k<P >广义的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>绝句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>包括<FONT face="Times New Roman">“</FONT>古绝<FONT face="Times New Roman">”</FONT>和<FONT face="Times New Roman">“</FONT>律绝<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,前者属于古体诗的范畴,后者属于近体诗的范畴。<p></p></P>; e' E' P& S1 d
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
6 T- q# e: q4 \3 i: x<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
e- Z+ ^2 N$ T; E; \5 g<P >二、近体诗的押韵<p></p></P>
2 @# o, h* `% Y% w! a% P<P ><FONT face="Times New Roman">1</FONT>、押平声韵<p></p></P>5 y. i) f5 j5 x* S. ?8 O% ^1 z: L
<P ><FONT face="Times New Roman">2</FONT>、句尾押韵,偶句押韵,首句可押韵也可不押韵(首句最后一字如果押韵就为平声,不押韵就为仄声,三、五、七句最后一字为仄)。<p></p></P>( k1 y9 [7 y$ m
<P ><FONT face="Times New Roman">3</FONT>、一韵到底,不能换韵。<p></p></P>2 |# j9 e; Y4 ?( S: X, D1 q
<P ><FONT face="Times New Roman">4</FONT>、不出韵(这指的是“平水韵”,有兴趣的请参考王力《古代汉语》,第四册,附录二,“诗韵常用字表”,清代周兆基《佩文诗韵释要》。)<p></p></P>
( h* j0 e) p6 e$ X2 \3 s- O, m<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
( j) B" ~$ b' c<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>9 W8 m, h! [, t3 J8 o K
<P >三、近体诗的对仗<p></p></P>
5 t1 t6 c. I9 S1 o, g<P >七言律诗和五、七言排律,除首联、尾联以外,各联都要求对仗;五、七言绝句(律绝),可对可不对。<p></p></P>
. w! K& K0 c2 R" B9 h9 v<P >关于近体诗对仗问题,下面讨论几个较为特殊的情况。<p></p></P>
0 n) [2 E, Z9 B! c) U4 z<P >(一)流水对<p></p></P>: r3 [$ C: B6 v, \9 h" I T K
<P >又叫<FONT face="Times New Roman">“</FONT>串对<FONT face="Times New Roman">”——</FONT>上下联相串成对,表示承接、条件、因果等关系,。这种对仗顺势而下,有如流水,故名。例如:<p></p></P>: U [* I8 R! a8 ^' L' @
<P >欲穷千里目,更上一层楼。<p></p></P>* ^ H8 ~3 k: y" u/ l
<P >即从巴峡穿巫峡,便下襄阳向洛阳。<p></p></P>
3 A7 x+ u/ f. v<P >(二)借对<p></p></P>
& c3 v) Z5 _* F5 N, d6 O<P ><FONT face="Times New Roman">1.</FONT>利用多义的现象构成对仗<FONT face="Times New Roman">——</FONT>多义之字,在句中用的本是甲义,但同时借用其乙义来与另一字相对。例如:<p></p></P>9 g9 ?5 G9 q; L- O
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
* P C, ~6 f7 S: ^5 a& X1 K& o<P >酒中堪累月,身外即浮云。(杜审言《秋夜宴临津郑明府宅》)<p></p></P>
5 |* Q( ^$ J& V<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,从句义上看,应是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>年月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,这里又借用为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>日月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>云<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>
6 i1 k* b' q1 p( ?" L<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>1 x4 [/ D* G" j& s* E1 [, _: o. R
<P >酒债寻常行处有,人生七十古来稀。(杜甫《曲江》)<p></p></P>4 H" l6 U) Y, ?% q
<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>寻常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>通常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>之意,这里又借用<FONT face="Times New Roman">“</FONT>八尺为寻,倍寻为常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>之义,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>七十<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>6 W: \ ?# h( N! q( G
<P ><FONT face="Times New Roman">2.</FONT>借音构成对仗。例如:<p></p></P>) x$ ^2 ?3 U& Y$ n0 ~+ ~+ h. l& a, i
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
; `2 X. U5 T, P$ J<P >事直皇天在,归迟白发生。<FONT face="Times New Roman">( </FONT>刘长卿《新安奉送穆谕德》<FONT face="Times New Roman">)<p></p></FONT></P>7 Y, H3 q' d) d' H' k
<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,用的是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇天<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,又借为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>黄<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>白<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>6 B( L& h4 ]1 m! N* ~5 d
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>" ]5 p/ ~ u9 `4 n) l1 C
<P >山入白楼沙苑暮,潮生沧海野塘春。(元稹《寄乐天》)<p></p></P>1 ]: c. F6 S4 n- B2 T; P
<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,用的是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧海<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,又借为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>苍<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>白<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<FONT face="Times New Roman"> <p></p></FONT></P>
) o( x% _4 r: n; z: G<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P> |
|