|
<P >一、关于近体诗的定义<p></p></P>
3 Q4 }- N- I0 B<P >古体诗:唐代以后指区别于近体诗的一种诗体。这种诗体形成于汉魏六朝,有四言、五言、六言、七言、杂言诸种形式,句数没有限制,各句的字数也可以不齐,平仄和用韵都比较自由。也叫古诗或古风。<p></p></P>" d6 m. r( u% p" @, E8 y
<P >近体诗:唐代形成的律诗和绝句的通称(区别于古体诗),句数、字数和平仄、用韵等都有比较严格的规定。<p></p></P>
2 H ^$ j) G. o- k/ i( ]; _3 c<P >律诗:近体诗的一种,格律严密,故名。起源于南北朝,成熟于唐初。以八句为定格,分五言、七言两体,简称五律、七律。<p></p></P>
. i* Y9 I, O" L8 a3 V<P >排律:律诗的一种,又叫长律。就律诗定格加以铺排延长,故名。每首至少十句,有多至两百句以上者。分五言<FONT face="Times New Roman">-</FONT>七言。除句数外,其他方面与律诗相同。<p></p></P>
9 r7 j8 k/ ^2 {. W<P >绝句:也叫<FONT face="Times New Roman">“</FONT>截句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>、<FONT face="Times New Roman">“</FONT>断句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>。狭义的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>绝句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>指近体诗的一种,每首四句,分五言、七言两类。<p></p></P>
7 F, r) U( {; y# p* L" j8 T<P >广义的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>绝句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>包括<FONT face="Times New Roman">“</FONT>古绝<FONT face="Times New Roman">”</FONT>和<FONT face="Times New Roman">“</FONT>律绝<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,前者属于古体诗的范畴,后者属于近体诗的范畴。<p></p></P>
?4 O# r: K. t( X& a/ b1 S" G9 S* k<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
& G* M, o9 J! [7 R" ?1 j! C- Y# a<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>, C9 C A3 I/ b2 ~4 O. {
<P >二、近体诗的押韵<p></p></P>
: N: D& C$ p5 l0 F<P ><FONT face="Times New Roman">1</FONT>、押平声韵<p></p></P>
" h* n& ^* H4 K' P' L# y" |<P ><FONT face="Times New Roman">2</FONT>、句尾押韵,偶句押韵,首句可押韵也可不押韵(首句最后一字如果押韵就为平声,不押韵就为仄声,三、五、七句最后一字为仄)。<p></p></P>3 V4 Y# y( u: s4 @" p
<P ><FONT face="Times New Roman">3</FONT>、一韵到底,不能换韵。<p></p></P>
, h _. S% {. v8 q5 Z. z {* f<P ><FONT face="Times New Roman">4</FONT>、不出韵(这指的是“平水韵”,有兴趣的请参考王力《古代汉语》,第四册,附录二,“诗韵常用字表”,清代周兆基《佩文诗韵释要》。)<p></p></P>
* B+ A3 l0 n+ e w6 j/ F<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P># f' H' _* M0 |- Z
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
5 {$ u4 _" c# x' S' s; \) D j* c; s<P >三、近体诗的对仗<p></p></P>
( ]7 \/ _) Z8 _<P >七言律诗和五、七言排律,除首联、尾联以外,各联都要求对仗;五、七言绝句(律绝),可对可不对。<p></p></P># M& f6 \/ b- Y( L: |# q! d
<P >关于近体诗对仗问题,下面讨论几个较为特殊的情况。<p></p></P>
5 ^: j1 l: {7 |<P >(一)流水对<p></p></P>
( o3 l% r5 I, O0 |. K<P >又叫<FONT face="Times New Roman">“</FONT>串对<FONT face="Times New Roman">”——</FONT>上下联相串成对,表示承接、条件、因果等关系,。这种对仗顺势而下,有如流水,故名。例如:<p></p></P>
p3 G2 u- b; c6 r! ^<P >欲穷千里目,更上一层楼。<p></p></P> s. r- d- l8 w5 o7 c4 T6 T. k" U
<P >即从巴峡穿巫峡,便下襄阳向洛阳。<p></p></P>
& e0 a* E' l, t3 s% t( H9 P* f<P >(二)借对<p></p></P>
/ c: c" ?$ L5 s3 u- t<P ><FONT face="Times New Roman">1.</FONT>利用多义的现象构成对仗<FONT face="Times New Roman">——</FONT>多义之字,在句中用的本是甲义,但同时借用其乙义来与另一字相对。例如:<p></p></P>
3 k1 A0 D* I3 \<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
7 e2 f( ]& K7 H& n+ C8 f6 g5 ~: _8 J5 u<P >酒中堪累月,身外即浮云。(杜审言《秋夜宴临津郑明府宅》)<p></p></P>
* [8 {6 d0 i" T s9 l: b" ~<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,从句义上看,应是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>年月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,这里又借用为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>日月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>云<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>3 e& q; V* @6 f0 [3 i
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>( j7 ~8 ?( Z* P
<P >酒债寻常行处有,人生七十古来稀。(杜甫《曲江》)<p></p></P>- q: L$ B" x; b: b# p
<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>寻常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>通常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>之意,这里又借用<FONT face="Times New Roman">“</FONT>八尺为寻,倍寻为常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>之义,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>七十<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>! r9 |! W4 h% N# x7 a
<P ><FONT face="Times New Roman">2.</FONT>借音构成对仗。例如:<p></p></P>
: D5 V. B3 P3 q3 g# E3 r) J<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
: l/ w. m Z3 u5 p9 ^- Y' x) a1 X<P >事直皇天在,归迟白发生。<FONT face="Times New Roman">( </FONT>刘长卿《新安奉送穆谕德》<FONT face="Times New Roman">)<p></p></FONT></P>9 p6 V+ B7 K6 S/ d! F
<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,用的是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇天<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,又借为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>黄<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>白<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>2 w4 k# s: E: D& |
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>) i0 s2 Q" w5 \5 ^
<P >山入白楼沙苑暮,潮生沧海野塘春。(元稹《寄乐天》)<p></p></P>
2 O% `! N; l) R" y" n<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,用的是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧海<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,又借为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>苍<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>白<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<FONT face="Times New Roman"> <p></p></FONT></P>
( s1 W. I" o8 p% H. a9 F<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P> |
|